W opinii Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) około 2 000 gatunków owadów uznaje się za jadalne. Z szacunków wynika, że na jednego mieszkańca planety przypada w tym momencie 40 ton jadalnych insektów.
To całkowicie normalne! Dla ponad 2 miliardów ludzi owady są uzupełnieniem diety. W krajach tropikalnych najczęściej spożywanymi insektami są: chrząszcze (Coleoptera), gąsienice motyli i ciem (Lepidoptera), pszczoły, osy i mrówki (Hymenoptera), koniki polne, szarańcze, świerszcze i termity (Orthoptera), cykady i pluskwy (Hemiptera), ważki (Odonata) i muchy (Diptera), a także termity (Isoptera).
Choć w naszym kraju jedzenie owadów jest uznawane za obrzydliwe, to wiele krajów Europy jest pozytywnie nastawiona do tego rozwiązania. W niektórych krajach, np. w Belgii, Holandii, Francji czy Niemczech istnieje już od paru lat możliwość kupienia artykułów spożywczych, w których jednym ze składników jest białko z owadów. Dostępna jest np. potrawa z grillowanej szarańczy. Jakość pokarmowa i odżywcza owadów jest bardzo wysoka, a zwłaszcza ich białka.
Pasza dla zwierząt z owadów
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) określił warunki dotyczące bezpiecznego stosowania owadów do celów paszowych, na podstawie którego sporządzony został ich wykaz zamieszczony w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2017/893. Na liście znalazły się następujące gatunki: mucha czarna (Hermetia illucens), mucha domowa (Musca domestica), mącznik młynarek (Tenebrio molitor), pleśniakowiec złocisty (Alphitobius diaperinus), świerszcz domowy (Acheta domesticus), świerszcz bananowy (Gryllodes sigillatus) i świerszcz kubański (Gryllus assimilis).
Jednocześnie zwraca uwagę, że rozwój technologii chowu owadów na cele paszowe pozwala na ich bezpieczną produkcję przez cały rok.
Pasza z owadów – jakość pokarmowa i odżywcza
Gatunek owadów, ich stadium rozwoju, warunki produkcji, skład podłoża i stosowana karma mają wpływ na parametry jakościowe uzyskanej z nich mączki.
W badaniach oceniano wartość pokarmową muchy domowej (Musca domestica), muchy czarnej (Hermetica illucens), chrząszczy, cykad, gąsienic, karaluchów, koników polnych, miodówek, mrówek, mszyc, os, pcheł, pluskw, pszczół, świerszczy, termitów i wszy.
Co ciekawe, insekty zawierają podobne ilości białka ogólnego jak wieprzowina i ryby. Jednak zmienność zawartości tego składnika mieści się w zakresie od 20 do 76% suchej masy. Na przykład w 100 g świerszczy znajduje się 20 g białka o korzystnym składzie aminokwasowym, zbliżonym do białka zwierzęcego. Natomiast mączka z owadów zawiera od 40 do 50% tego składnika pokarmowego, o wysokiej strawności aminokwasów wynoszącej 91–95%.
Pasza z owadów – korzyści
Białko owadzie zawiera związki zwane defensynami, które wpływają pozytywnie na zdrowie i kondycję zwierząt. Badania na szczurach wykazały, że białko mączki ze świerszczy mormonów (Anabrus simplex), mączki ze świerszczy domowych (Acheta domesticus) i mączki z gąsienic ćmy Malacosoma americanum jest takim samym źródłem aminokwasów jak białko sojowe lub jest lepsze. Mączki z larw zawierają dużo izoleucyny, leucyny, lizyny, treoniny i waliny, których jest więcej niż w mączce rybnej.
Mączki z owadów zawierają dużo tłuszczu o wysokiej strawności i korzystnym profilu kwasów tłuszczowych. Ponad 70% kwasów tłuszczowych stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Mączka z czarnych much posiada ponad 60% kwasu laurynowego, który przeciwdziała rozwojowi mikroorganizmów i wspomaga układ immunologiczny.
Opracowanie na podstawie:
dr hab. Piotr Dorszewski
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
