Jak podaje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zła sytuacja na rynku owoców wynika z kilku różnych powodów. Przede wszystkim należy wspomnieć, iż w ostatnich 10 latach nastąpił bardzo duży wzrost produkcji jabłek – z 2,5 mln to do 3,5 mln ton – co w połączeniu z rosyjskim embargiem, a także koniecznością ulokowania na innych rynkach około 800 tys. ton jabłek dało nie najlepsze rezultaty.
Wspomniane ulokowanie jabłek nie jest łatwe – preferencje konsumentów na innych rynkach znacząco się różnią od tych na rynku rosyjskim i oczekuje się innych gatunków owoców.
Warto jednak zauważyć, że grupy producentów owoców i warzyw uzyskały wsparcie na inwestycje w wysokości 7,5 mld złotych. Takich środków nie otrzymał żaden inny sektor produkcji rolnej. Tymczasem Komisja Europejska po przeanalizowaniu sytuacji stwierdziła nieprawidłowości w wykorzystaniu otrzymanej pomocy finansowej i domaga się zwrotu około 1mld zł.
W związku ze skalą nieprawidłowości resort rolnictwa prowadzi szczegółową analizę dotyczącą zasadności przyznania pomocy i sposobów jej wykorzystywania przez beneficjentów. Dwa wnioski zostały skierowane do prokuratury. Przygotowane zostało rozporządzenie MRiRW wprowadzające rozwiązania mające na celu ograniczenie lub wyeliminowanie ryzyka dotychczasowych nieprawidłowości w wykorzystywaniu pomocy przyznawanej grupom producentów owoców i warzyw.
Niezależnie od tych kontroli podjęte zostały działania, które mają zmienić niekorzystne relacje w ramach łańcucha żywnościowego.
W pierwszej kolejności skupiono się na przygotowaniu projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Docelowo przepisy tego aktu powinny skutecznie wyeliminować przypadki stosowania przez odbiorców m.in. owoców nieuczciwych zabiegów skutkujących ograniczeniem przychodów uzyskiwanych przez ich dostawców. Przepisy przewidujące obowiązek zawierania pisemnych umów na dostarczanie produktów rolnych w handlu tymi produktami zostaną uzupełnione o sankcje za zakup produktów rolnych od producentów bez uprzedniego zawarcia takiej umowy.
W Sejmie znajduje się ustawa wprowadzająca zmiany w funkcjonowaniu funduszy promocji, które polegać będą na zwiększeniu uprawnień decyzyjnych producentów m.in. owoców w wydatkowaniu środków tych funduszy.
Dodatkowo planuje się także wdrożenie rozwiązań przewidujących możliwość dobrowolnego znakowania produktów wyprodukowanych na bazie polskich surowców – Produkt Polski.
23 sierpnia 2016 r. Rada Ministrów przyjęła przepisy, które będą umożliwiały skorzystanie z „pomocy klęskowej” producentom rolnym, w których gospodarstwach powstały szkody w danej uprawie w wysokości co najmniej 70% lub na powierzchni 70% upraw w szklarniach albo tunelach foliowych. Dotychczas ARiMR mogła wypłacać taką pomoc wówczas, gdy szkody klęskowe objęły co najmniej 70 % powierzchni łącznych upraw rolnych danego gospodarstwa.
Należy także wspomnieć o przygotowanych zmianach w ustawie o ubezpieczeniach rolniczych. Po pierwsze – składki rolników w wysokości 65% będą dofinansowane z budżetu państwa. Po drugie natomiast – ubezpieczenia te przyjmą model pakietowy, obejmując w ten sposób wszystkie potencjalne ryzyka. Ponadto będą to ubezpieczenia pakietowe obejmujące wszystkie ryzyka. Dofinansowanie w pierwszym roku wyniesie około 0,9 mld złotych, a docelowo będzie opiewać na kwotę 1,6 mld złotych.
Bez przerwy prowadzone są negocjacje w sprawie dostępu polskich produktów rolno-spożywczych do nowych rynków. W ciągu ostatnich 9 miesięcy uzyskano dostęp do 20 rynków. Pod koniec czerwca, w Kancelarii Prezydenta RP, podpisany został protokół między polskim Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi i chińskim Generalnym Urzędem ds. Nadzoru Jakości Inspekcji i Kwarantanny w sprawie wymagań fitosanitarnych dla eksportu jabłek z Polski do Chin.
W tym momencie trwają uzgodnienia dotyczące rynku indyjskiego.
Źródło: minrol.gov.pl
